Aan de Mechelse importeur Joenit werd de vraag gesteld of ze ons een volledig, maar nog steeds betaalbaar, systeem konden leveren waarmee een audiofiel aan de slag zou kunnen. Een maand lang kon ik genieten van een combinatie van elektronica van het Britse Rega, aangevuld met een speakerset van het Canadese Totem. In het geleverde pakket zat ook een platenspeler, de Planar3. Lang geleden dat ik daar nog eens iets mee gedaan had. De Planar3 is helemaal nieuw, vandaar een wat uitgebreidere bespreking daarvan.
Rega is een eerder klein Brits merk, nog steeds zelfstandig en was me het meest bekend omwille van zijn reputatie in platenspelers, die ook de allereerste producten van Rega waren, back in the seventies.
Ik wil bij deze even duidelijk maken dat mijn recente ervaring met draaitafels zo goed als onbestaande is. Mijn eigen draaitafel is ondertussen bijna antiek, want nog daterend uit de jaren 80. De CD was in opmars, vinyl verdween razendsnel uit de winkel en werd vervangen door een veel compacter, vrijwel onverslijtbaar medium met veel betere technisch-acoustische eigenschappen zoals signaal/ruisverhouding en dynamiek. Vermits veel opnames digitaal begonnen te gebeuren was ook transfer van de gegevens naar de drager zonder kwaliteitsverlies. Exit de LP, zeker voor het grote publiek.
Mijn toenmalige platencollectie belandde in de kast, en later in dozen op zolder. Wegdoen was er iets te veel aan, maar terugkomen zat er ook niet direct in. CD, SACD en HD bestanden vormen nu mijn collectie.
De Rega speler betekende voor mij dus een vernieuwd hoofdstuk. Platen die ik al in geen jaren meer gehoord had, werden, meestal letterlijk, terug afgestoft. Om wat vergelijkingen te kunnen doen, werden er ook wat nieuwe platen gekocht, samen met de equivalente digitale versie.
Installatie van de Planar3 draaitafel is erg makkelijk. Rega biedt een duidelijke handleiding om deze te monteren en de arm met voorgeïnstalleerd MM Elys2 element op de juiste druk af te regelen. De tafel rust op 3 poten en is dus altijd stabiel. In de hoogte verstelbare voetjes zouden nog wel welkom zijn om een mogelijke onbalans op te lossen, een draaitafel is hier erg gevoelig aan. Geen nood, enkele muntjes uit de portemonnee lossen dit zó op. Daarna is het nog alleen een kwestie van verbinding te maken met de phono voorversterker.
In de praktijk
Het is duidelijk dat vinyl de laatste jaren aan een grote opmars bezig is. Loop een grote muziekzaak binnen en je ziet dat er steeds meer plaats wordt geruimd voor die ouderwetse LP. Het is niet langer taboe om te zeggen dat LPs fantastisch kunnen klinken. Aan weergave kant is de wereld ook niet blijven stilstaan, cartridges en draaitafels staan terug in de winkels. Een aantal merken zoals Rega zijn de LP nooit vergeten en een aantal anderen komen stilaan terug.
En ik moet zeggen dat die vernieuwde ervaring mij helemaal niet heeft teleurgesteld. Natuurlijk is er een stuk nostalgie mee gemoeid, die voor vele lezers niet van toepassing is, maar er is zeker meer dan dat. De Rega bewijst dat er toch wel een behoorlijk grote evolutie is geweest in de kwaliteit van draaitafels en, vooral, elementen. In vergelijking met mijn eigen speler, voor de gelegenheid ook terug in dienst genomen, is de Rega veruit superieur, zowel mechanisch met zijn zware draaiplaat en elegante verschijning, als akoestisch, waar ik verteld sta van het verschil. Zo vergeleken blinkt de Planar3 uit in helderheid en detail.
De analoge vinylbeleving is gewoon helemaal anders dan die van MP3, FLAC en CD. De muziek die uit een goeie draaitafel komt, klinkt op de één of andere manier niet hetzelfde als dezelfde plaat in puur digitale vorm. Ik kan iedereen aanbevelen om alvast eens een liefst moderne kwalitatieve platenspeler te bemachtigen om het experiment te doen. Het klankverschil is niet echt in cijfers te vatten en is misschien wel juist het gevolg van de inherente imperfecties van analoge weergave. Het is zo’n beetje als de buizenversterker: op papier niet eens in de buurt van een perfecte digitale versterker, maar in de praktijk een erg fijne beleving.
In vergelijking met CD zijn er natuurlijk de typische hoorbare vinyl bijgeluiden, de “pops and cracks” die sommige moderne artiesten trouwens in de digitale bron mixen om een vinyl sfeer te creëren. Bij nieuwe vinylplaten heb je die geluiden uiteraard minder en wordt het soms moeilijk om snel te horen of de plaat of CD speelt. De Rega verraadt zich hier nog het meest door een wat nadrukkelijker, maar zeker niet overdreven laag. Het algemene geluidsbeeld in vergelijking met digitale bronnen is een zekere zachtheid, een wat meer afgerond geheel, wat trouwens niet wil zeggen dat de Planar3 een probleem zou hebben met detail.
De Planar3 ziet er ook fantastisch uit. De strakke bodemplaat vertoont geen enkele knop of hendel aan de bovenzijde. Een simpele aan/uit knop zit verborgen aan de onderzijde. Een dikke glazen plaat zorgt samen met een klassieke snaaraandrijving voor een stabiele snelheid. Omzetten van 33 naar 45 toeren kan wel enkel door de snaar manueel over een ander deel van de aandrijving te leggen. Dat is allesbehalve moeilijk, maar is uiteraard wel omslachtiger dan een knop en zet niet aan tot het mengen van LPs en singles in een sessie. Een stevige en welkome stofkap behoort wél tot het standaard meegeleverde. De rechte arm is makkelijk regelbaar en voelt heel stevig aan. De draaghendel aan de kop mocht wel iets langer zijn. De speler is volledig manueel te bedienen, geen (half)automatische werking.
Van Eels over Willie Nelson, Dire Straits, Herbie Hancock tot Sinatra en Elvis, de Rega laat ze (terug) schitteren.
Conclusie
Is vinyl “beter” dan bits ? Pfff… Een draaitafel is een geweldige sfeermachine die als geen ander medium in staat is muziek tot leven te brengen. De fysieke interactie met de LPs, het knisperen van stofdeeltjes in de groef, het lichtjes op en neer gaan van de arm in de voortsnellende groef; het hoort er allemaal bij. En met deze Rega blijft ook de weergegeven muziek zelf van prima kwaliteit. Gooi ik nu mijn CD verzameling weg ? Welnee. Maar ik heb wel al een paar platen bijgekocht en heb weer zin om m’n oude platencollectie te spelen. En daar gaat het toch om…
Planar3 met Elys2 element van Rega
Pros
- Uitermate kwalitatieve bouw van de Rega speler, simpliciteit troef
- Warm maar toch detailrijk klankbeeld
- Vinyl is een meer interactief soort muziekbeleving en creëert een speciale sfeer
Cons
- Niet echt goedkoop in absolute zin
- 33/45 Omschakeling enkel door verleggen van de snaar
